آموزش تولید محتوا رایگان به زبان ساده

دلیل آنکه این روزها افراد و کسب و کارهای زیادی به دنبال تولید محتوا هستند، بسیار واضح است. کسب و کارها و افراد برای آنکه بتوانند برند قوی‌تری بسازند، به بهینه سازی سایت خود برای موتورهای جستجو (SEO) نیاز دارند؛ در نهایت هدف همه کسب و کارها و افراد، جذب مخاطبان بیشتر و در نهایت افزایش سرنخ‌های فروش و گسترش برند است.

اما چگونه باید تولید محتوای موثری داشته باشیم؟ برای تولید محتوا از کجا باید شروع کنیم؟ چه ابزارهای رایگانی می‌توانند به تولید محتوای بهتر ما کمک کنند؟

در ادامه این مقاله همراه ما باشید تا به بررسی جواب تمام سوالات بالا بپردازیم و مبانی تولید محتوا را بشناسیم.

محتوا چیست؟ تولید محتوا به چه معناست؟

تولید محتوا فرآیند ایده پردازی، نوشتن متن و تهیه محتوا در قالب مقاله، ویدیو، صوت و دیگر قالب‌ها و در نهایت انتشار آن است.

چگونه تولید محتوا را شروع کنیم؟

تولید محتوا دنیای عجیبی دارد! از دور این کار چندان سخت به نظر نمی‌رسد. اما معمولا وقتی شروع به انجام این فعالیت می‌کنید، فرآیند آن کمی پیچیده و سخت به نظر می‌آید! دلیل این اتفاق معمولا این است که در شروع نمی‌دانستید چه کارهایی لازم است و در میانه راه نمی‌دانید سر دو راهی‌ها و چند راهی‌ها کدام جاده، مسیر درست است.

در ادامه مسیر کلی شروع تولید محتوا را با یکدیگر بررسی می‌کنیم تا از سردرگمی‌های احتمالی جلوگیری کنیم:

۱- چرایی تولید محتوا را شناسایی کنید

در یک سکانس معروف از فیلم فارست گامپ، شخصیت اصلی در حال دویدن در یک جاده است و آدم‌های زیادی پشت سرش در حال همراهی او هستند. جمعیت عظیمی از خبرنگارها دور شخصیت اصلی قصه جمع می‌شوند و می‌گویند دلیل شما برای این همه دویدن چیست؟ غافل از اینکه دلیلی پشت ماجرا وجود ندارد و همه آن نفراتی که پشت سر او می‌دویدند، در حال آتش زدن وقت و انرژی خود به داوطلبانه‌ترین شکل ممکن بودند!

حکایت بخشی از کارهایی که ما انجام می‌دهیم همین است. خیلی وقت‌ها هم بعد از طی کردن قسمتی از مسیر برمی‌گردیم و به خودمان می‌گویم:«صبر کن! اصلا هدف اصلی از انجام چنین کاری چی بود؟!»

علاوه بر آن اگر چرایی تولید محتوا را ندانیم، چگونه می‌توانیم پیشرفت و نتایج خودمان را اندازه‌گیری کنیم؟

بنابراین هدف خود را از تولید محتوا روشن کنید. به دنبال ترافیک بیشتر روی سایتتان هستید؟ فالوورهای بیشتری می‌خواهید؟ می‌خواهی دانلود اپلیکیشنی که ساختید را افزایش دهید؟ می‌خواهید دانلود پادکستتان را بیشتر کنید؟ یا اصلا شاید چند هدف را همزمان دنبال می‌کنید.

در نهایت با مشخص کردن هدف، مواردی که می‌توانید به کمک آن‌ها پیشرفت کارهایتان را اندازه‌گیری مشخص‌تر خواهد بود و در نهایت با شناسایی نقاط قوت و ضعف خود می‌توانید به سمت انتهای مسیر حرکت کنید.

۲- مخاطبتان را بشناسید

بعد از آنکه مشخص کردید چرا قرار است تولید محتوا کنید، نوبت به این می‌رسد که بدانید چه کسانی قرار است محتوای شما را ببینند و با آن درگیر شوند؟

محتوای موثر تنها با ایده پردازی و لیستی از موضوعاتی که شما دوست دارید دربارشان صحبت کنید، ایجاد نمی‌شود. محتوای ارزشمند از دل صحبت‌های مخاطب‌ها و مشتریانتان، از سوال‌ها و نیازهای آن‌ها به وجود می‌آید.

بهترین استراتژی بازاریابی محتوایی، برنامه‎‌ای است که برای پاسخگویی به سوالات و نیازهای واضح مخاطبان شما طراحی شده است.

بنابراین مخاطب هدف یا همان پرسونای مخاطب خود را دقیق مورد مطالعه و بررسی قرار دهید. بررسی کنید که چه لحن و ادبیاتی مناسب ارتباط برقرار کردن با آن‌ها است؟ چه سوالات و نیازهایی دارند؟ چه علایقی دارند و چگونه می‌توانید راحت‌تر با آن‌ها ارتباط برقرار کرده و ارتباطی عمیق بسازید.

برای رسیدن به جواب این سوال‌ها، سن و سال مخاطبانتان را در نظر بگیرید. ببنید در چه شبکه‌های اجتماعی فعالیت بیشتری دارند و موقعیت اجتماعی اکثر آن‌ها چگونه است. مواردی که می‌تواند تاثیر مستقیمی روی جنس ارتباط برقرار کردن آن‌ها تاثیر می‌گذارد را شناسایی کنید.

۳- بستر انتشار و فرم قالب محتوای خود را انتخاب کنید

حالا که مخاطب خود را شناختید، احتمالا می‌دانید که با چه شکل محتوایی و در کجا باید آن‌ها را جذب خود کنید. برای مثال شاید اینستاگرام را انتخاب کنید و جامعه مخاطب خود را کمی وسیع‌تر ببینید. شاید یوتیوبی را انتخاب کنید که در حال حاضر بیشتر سلیقه نسل جوان‌تری است که با شکل محتوای آن ارتباط بیشتری برقرار می‌کند. شاید هم ترجیح دهید از ایجاد سایت و تولید محتوا برای وبلاگ خود شروع کنید.

هر کدام از فرم‌های محتوایی، مزیت‌ها و معایب خاص خود را دارند. معمولا در نهایت باید یک فرم مشخص، مثل ویدیو، پادکست یا متن را به عنوان فرم غالب تولید محتوای خود انتخاب کنید. اما این بدان معنا نیست که بقیه قالب‌های محتوایی را به کلی فراموش کنید. باید سعی کنید در کنار قالب اصلی، با نسبت کمتری در بقیه فرم‌ها هم تولید محتوا داشته باشید.

چه ابزارهای رایگانی برای تولید محتوای موثرتر وجود دارد؟

ابزارهایی هم وجود دارند که فرآیند تولید محتوا در قالب‌های مختلف را راحت‌تر می‌کنند. در ادامه به معرفی آن‌ها برخی از آن‌ها می‌پردازیم:

canva

کنوا بستری است که خود من هم به عنوان نویسنده این متن، سال‌ها است از آن استفاده می‌کنیم. این بستر آنقدر کامل است که به عنوان یک تولیدکننده محتوا احتمالا هیچ وقت دیگر لازم نباشد به سراغ نرم‎افزارهای پیچیده مثل فتوشاپ بروید!

کنوا همه نیازهای احتمالی یک تولیدکننده محتوا، از پست‌های شبکه‌های اجتماعی مختلف تا تهیه گزارش برای کافرما و ساخت روزمه را در اختیار شما قرار می‌دهد. هر چه از امکانات این بستر بگوییم، کم است! حتما به آن سر بزنید. توصیه می‌کنیم که حتما نسخه وب سایت کنوا را استفاده کنید که قابلیت‌های بیشتری برای تولیدمحتوا دارد و کار کردن به آن به مراتب راحت‌تر از اپلیکیشن آن است.

 giphy

استفاده از گیف اینقدر متداول شده که بعید نیست روزی کاربردشان حتی بیشتر از ایموجی‌ها (شکلک‌ها) شود. در این میان ساخت گیف خودش یک فضا برای تولید محتوا است! برای ساخت گیف‌های خود می‌توانید از سایت گیفای استفاده کنید. (برای استفاده از این بستر باید با آی پی غیر از کشور ایران وارد سایت شوید)

anchor

انکر یک ابزار مناسب برای ویرایش پادکست است که اگر در شروع کار هستید می‌تواند بسیار مفید باشد. علاوه بر آن یک فید هم برای انتشار پادکست‌هایتان را به صورت رایگان از طریق این سایت می‌توانید دریافت کنید.

 imgflip

میم، تصاویری که همراه با یک نوشته هستند و معمولا مضامین طنز دارند، در شبکه‌های اجتماعی، به ویژه توییتر کاربرد زیادی دارند و طرفدارهای بیشماری هم پیدا کرده‌اند. با استفاده از این سایت می‌توانید میم‌های خود را به راحتی تهیه کنید.

برای آشنایی بیشتر با فرآیند تولید محتوا، کلیک کنید و مقاله شروع تولید محتوا را هم بخوانید.

۴- روی کلمات کلیدی تحقیق و ایده پردازی کنید

فرقی ندارد که برای وبلاگ تولید محتوا می‌کنید یا قرار است در یوتیوب ویدیو منتشر کنید. احتمالا کلی ایده دارید که می‌خواهید درباره آن‌ها تولید محتوا کنید. اما قبل از شروع لازم است به یک استراتژی مشخص و برنامه مناسب برسید.

ساخت استراتژی محتوای موفق  در سه گام

برای ساختن یک برنامه محتوایی مناسب قدم‌های زیر را طی کنید:

طوفان فکری برای شروع طوفانی!

با نوشتن ایده‌ها، سوالات و موضوعات مورد علاقه مخاطبان خود شروع کنید. در این مرحله اگر کسب و کار دارید و برای آن تولید محتوا می‌کنید، خودتان را در جایگاه پشتیبان یا خدمات مشتریان بگذارید و سعی کنید دغدغه‌های مشتریان را شناسایی کنید. اگر هم برند شخصی هستید سوالات متداول و دغدغه‌هایی که کمتر دربارشان صحبت شده را در نظر بگیرید.

بررسی رقبا برای ورودی مطمئن

اگر برای وبلاگ خود تولید محتوا می‌کنید از ابزارهایی مثل Moz برای تحلیل عملکرد رقبا و شناسایی کلی درجه سختی و آسانی کلمات و موضوعاتی که انتخاب کردید، استفاده کنید. در شبکه‌های اجتماعی و دیگر بسترها هم باید با دقت و حساسیت ویژگی‌های رقبای خود را شناسایی کنید و نقاط ضعف و قدرت آن‎‌ها را خوب بشناسید.

برای تدوین استراتژی مناسب و واقع‌بینانه همیشه باید نیم‌نگاهی به رقبایمان هم داشته باشیم.

بازنگری برای حذف اضافه‌ها

حالا یکبار دیگر به کلمات و موضوعاتی که انتخاب کردید نگاه کنید. آیا واقعا همه آن‌ها به موضوع فعالیت شما ربط دارند؟ آن‌هایی که ربط ندارند را حذف کنید.

در بین موضوعات مختلف باقی مانده احتمالا فرآیند تولید برخی از محتواها کمی پیچیده‌تر و سخت‌تر است. ممکن است برای برخی از موضوعات رقبای بسیار جدی وجود داشته باشد که دیده شدن محتوای شما را کمی سخت‌تر می‌کند. شاید هم قبلا رقبایتان درباره این موضوعات تولید محتوا کرده باشند و حالا مشخص شده که نیاز مخاطب چنین محتوایی نبوده است.

در نهایت سعی کنید لیست خود را از آسان به سخت مرتب کنید. در تولید محتوا قرار نیست قورباغه‌های زشت و بزرگتر را سریع‌تر قورت دهیم. چرا که با گذشت زمان مهارت و تجربه ما بیشتر می‌شود و اعتبار سایت یا برندمان هم پس از مدتی فعالیت بیشتر از گذشته خواهد شد. در نتیجه فرآیند تولید موضوعات سخت‌تر، کمی راحت‎‌تر می‌شود. بنابراین با قورباغه‌های کوچک و زود هضم شروع کنید!

ایده‌های تولید محتوا برای اینستاگرام را شناسایی کنید

برای آنکه مراحل بالا را بهتر طی کنید، خوب است ایده‌های و قالب‌هایی که برای تولید محتوا در اینستاگرام و دیگر بسترها وجود دارد را بررسی کنید. در ادامه به معرفی چند مثال می‌پردازیم:

مصاحبه

انتشار مصاحبه یک ایده تولید محتوا در اینستاگرام است که می‌تواند به خوبی توجه مخاطبان را جلب کند. این مصاحبه را می‌توانید با مدیرعامل برند یا همکارانی از برندهای همکار و حتی رقیبتان تولید کنید. برای انتشار مصاحبه در اینستاگرام، چند روش وجود دارد:

لایو: می‌توانید مصاحبه را در قالب لایو انجام بدهید. این کار به مخاطبان امکان می‌دهد تا سوال‌های خودشان را از مصاحبه‌شونده بپرسند. خبر لایو را از ۲۴ ساعت قبل در صفحه اینستاگرامتان منتشر کنید.

استوری: می‌توانید ویدیوی لایو را به صورت چند استوری پشت سر هم منتشر کنید.

  IGTV: برای این که از تمام قابلیت‌های اینستاگرام استفاده کرده باشید، IGTV نیز گزینه مناسبی برای انتشار مصاحبه است.

 ترندها

برای یافتن ایده تولید محتوا در اینستاگرام ، حواستان به انواع ترندهای روز دنیا نیز باشد. یکی از انواع ترند، انواع چالش‌هایی است که در دنیا باب می‌شود تا اتفاق‌هایی که دنیا را تحت تاثیر قرار می‌دهد. یک مثال بارز از ترندهای این روزها، شیوع بیماری کرونا و تشویق کردن مردم به شستن دست‌ها و استفاده از ماسک است. می‌توانید برای همراه شدن با این ترند، محتواهای متناسب تولید کنید.

پیشنهاد فیلم وکتاب

خوب است که در برنامه محتوای اینستاگرامی، بخشی را به سرگرمی مخاطبان اختصاص بدهید. معرفی فیلم و کتاب می‌تواند یک گزینه مناسب در این زمینه باشد. بهتر است کتاب‌ها و فیلم‌هایی را معرفی کنید که مرتبط با زمینه کاری برندتان باشد. مثلا اگر در زمینه هوش مصنوعی و برنامه نویسی کار می‌کنید، می‌توانید فیلم AI را معرفی کنید. معرفی مستندها و کتاب‌های خودآموز نیز گزینه‌های مناسبی هستند.

ایده برای تولید محتوای وبلاگ

در وبلاگ چه محتوایی تولید کنیم؟ در ادامه چند ایده را بررسی می‌کنیم:

راهنمای خرید بنویسید

امروزه افراد اگر قصد خرید کالایی داشته باشند ابتدا سری به گوگل می‌زنند، اطلاعات کاملی درباره آن کالا کسب می‌کنند و سپس انتخاب می‌کنند. پس اگر سعی کنید کاربران را در خرید کردن راهنمایی کنید، یک محتوای جالب و پربازدید خواهید داشت.

البته دقت کنید که باید این قالب محتوا مرتبط با کسب و کار شما باشد. اگر محصولی برای فروش دارید هرچه زودتر شروع کنید و درباره محصولات خود یک راهنما تهیه کنید. اگر فروشگاهی هستید که محصولات برندهای مختلف باید نوشتن راهنمای خرید را در تقویم محتوایی خود قرار دهید.

در هر صورت توصیه می‌کنیم در حوزه کسب و کاری خود بگردید و یک راهنمای خرید خوب برای مخاطبانتان بنویسید. برای مثال اگر سایتی با موضوع تکنولوژی دارید می‌توانید راهنمای خرید گوشی موبایل برای کاربران خود بنویسید.

محتوای بررسی محصول تولید کنید

اگر کسب و کار شما فروش آنلاین است، محصولات بسیاری برای نقد و بررسی دارد و موضوع برای تولید محتوای پرمخاطب برایتان کم نیست. محصولی را انتخاب کنید و به بررسی ویژگی‌ها، قیمت، عملکرد، کیفیت و … آن بپردازید.

البته این نوع محتوا برای همه کسب و کارها کاربرد دارد. کافیست کمی تحقیق کرده و به بررسی محصولات یا خدمات مرتبط با کسب و کار خود بپردازید.

از نظرسنجی یا تست‌های سرگرم کننده استفاده کنید.

تست‌ها سرگرم کننده هستند و برای اکثر افراد جالب به نظر می‌آیند ولی سایت‌های روانشناسی یا سرگرمی و مجلات می‌توانند از این تست‌ها استفاده کنند. با این حال به دنبال تست‌های جالب در زمینه کاری خود بگردید.

نظرسنجی نیز محتوای جالبی به نظر می‌رسد فقط باید سعی کنی نظرسنجی جذاب برگزار کنید که کاربر را جذب کند و نتایج نظرسنجی برایش جالب باشد، در انتها نتایج را اعلام کنید. فقط دقت کنید تعداد سوالات نظرسنجی نباید زیاد باشد.

۵- تقویم محتوا بسازید

خب مرحله قبل را هم با موفقیت پشت سر گذاشتید؟ وقت آن رسیده که یک تقویم محتوای مناسب داشته باشید. داشتن تقویم محتوا باعث می‌شود که از سردگرمی موقع اجرای برنامه‌هایتان نجات پیدا کنید. در واقع این تقویم پلی است میان ساخته‌ها و استراتژی‌ها شما.

در برنامه‌های خود سعی کنید از انواع و اقسام محتوا استفاده کنید و از محتوایی که یکبار تولید می‌کنید، به نحو احسن استفاده کنید. برای مثال اگر یک پست برای وبلاگتان آماده شده، قابلیت خلاصه شدن آن در قالب یک پست اینستاگرامی هم وجود دارد. همیشه قرار نیست برای تمام بسترهای خود، محتوای اختصاصی داشته باشید. بخشی از محتوای تولید شده را در کانال‌های مختلف خود به گردش دربیاورید تا در وقت و هزینه تولید صرفه جویی کنید.

ابزارهای ساخت تقویم محتوا را بشناسید

برای ساخت تقویم محتوا، ابزارهای رایگان مختلفی وجود دارد که در ادامه دوتا از آن‌ها را بیشتر می‌شناسیم:

Trello

ترلو را می‌توان ساده‌ترین و خوش‌آب‌ورنگ‌ترین ابزار آنلاین برای مدیریت تقویم محتوا دانست. این سایت به شما اجازه می‌دهد که تیمسازی کنید و برای هر تیم فضاها یا بردهای جداگانه برای پیش بردن کارها در نظر بگیرید. محیط ترلو براساس قالب کاری کان-بان بنا شده و به شما اجازه استفاده از تگ‌ّهای رنگی، چک لیست، تقویم و آپلود فایل را می‌دهد. محیط هر برد در ترلو را می‌توانید به دلخواه شخصی‌سازی کنید تا فضای آن با فضای کاری شما شباهت بیشتری داشته باشد. شاید تنها ایراد ترلو این باشد که در نسخه رایگان امکان استفاده از تعداد نامحدود برد برای هر تیم را به شما نمی‌دهد؛ که این مشکل را می‌توانید با تشکیل تیم‌های مختلف یا ساخت برد جداگانه و سپس عضو کردن اعضا حل کنید.

Airtable

محیط ایرتیبل نسبت به دو ابزار قبلی محیط جدی‌تری دارد. مزیتش این است که به شما اجازه می‌دهد به صورت کاملاً حرفه‌ای از قالب کان بان استفاده کنید و به تمام فوت و فن‌های آن آشنا شوید. هرچند شاید در نگاه اول چندان یوزر فرندلی نباشد و مسلط شدن به آن مدتی از شما زمان ببرد.

۶- محتوای تولید شده را منتشر و تبلیغ را شروع کنید

توزیع مناسب محتوا، دقیقا به اندازه تولید آن اهمیت دارد. یک تصور اشتباه از تولید محتوا این است که بعد از آنکه محتوا را آماده کردید، باید دکمه انتشار را بزنید و سریع به سراغ تولید محتوای بعدی بروید. اما در واقعیت اینطور نیست.

توزیع محتوا دقیقا به اندازه تولید آن زمان می‌برد. باید سعی کنید شکل محتوا را برای بسترهای مختلف بهینه‌سازی کنید و در کانال‌های مختلفی آن را منتشر کنید. مثلا اگر یک ویدیو را در یوتیوب به اشتراک گذاشتید، بخش‌های جذاب آن را در اینستاگرام منتشر کنید. شاید لازم باشد در توییتر چند قسمت از محتوا را به صورت متن و ویدیو به اشتراک بگذارید. باید همه بسترهای دیگری که می‌توانند به جذب مخاطب بیشتر شما کمک کنند را هم در نظر داشته باشید و محتوای تولید شده را در آن‌ها نیز در دسترس مخاطبان خود قرار دهید.

پس از مدتی که فعالیت‌هایتان نظم بیشتری را در خود جای داد و آماده جذب مخاطب‌های بیشتر شدید، می‌توانید از رسانه‌ها و اینفلوئنسرها کمک بگیرید.

اما حتما قبل از صرف هزینه در این راه مطمئن شوید برنامه بلندمدت خود را می‌دانید و برای مدیریت تعداد مخاطب بیشتر آماده هستید.

۷- کارنامه خود را پرینت بگیرید!

مرحله آخر این است که کارنامه خودتان را پرینت بگیرید و با ماه قبل مقایسه کنید! گزارش عملکردتان را برای خودتان آماده کنید و سعی کنید نقاط قوت و ضعف فعالیتتان را شناسایی کنید. هدفتان چه بود؟ جذب ترافیک بیشتر برای سایت؟ افزایش بازدید ویدیوها؟ چه قدر به اهداف خود رسیدید؟ چه کارهایی برای بهتر شدن نتایج ماه آینده می‌توان انجام داد؟ چه کارهایی را دیگر هرگز نباید تکرار کرد؟!

سعی کنید همه اطلاعات موجود را ثبت و ضبط کنید تا در ادامه از تجربیات خود درس بگیرید. جایگاهی که الان در آن ایستاده‌اید و مقصدی که به سمت آن حرکت می‌کنید را شناسایی کرده و برای آن برنامه‌ریزی داشته باشید.

فردا دیر است!

تولید محتوا در دو کلمه خلاصه می‌شود: صبر، استمرار. فرض کنید یک دوست جدید پیدا کردید و خیلی مشتاقید تا اعتماد او را جلب کنید. آیا میانبری برای انجام این کار وجود دارد؟ اعتماد در طول زمان و با استمرار ارتباط شما با دوستتان به وجود می‌آید. در تولید محتوا هم دقیقا همین مسیر طی می‌شود و هیچ راه کوتاهی برای جلب اعتماد مخاطبان و جذب بیشتر آن‌ها در یک بازه زمانی بسیار کوتاه وجود ندارد.

گفتن کلمه استمرار آسان است و عمل کردن به آن بسیار دشوار! سعی کنید از برنامه تولید محتوای خود همیشه چند قدم جلو باشید تا هیچ وقت در مسیر رشد خود توقف نداشته باشید. در نهایت نکات، چالش‌ها و فرصت‌های زیادی در دنیای تولید محتوا وجود دارد، اما تا شروع نکنید، اتفاق خاصی نمی‌افتد.

همین حالا کاغذ و قلمت را بردارید و از بالای این مقاله شروع به کار کنید. ابتدا هدفتان را بنویسید، بعد ویژگی‌های مخاطب هدفتان را. حالا قالب محتوایتان را پیدا کنید و بعد از آن ایده پردازی کرده و کم کم کارتان را شروع کنید!

این فردا و شنبه‌ای که به دنبالش هستیم، همین لحظه‌ای است که در حال سپری کردنش هستیم. یک، دو، سه… و اگر دقت کنید، ثانیه‌ها در حال گذشتن هستند!

اگر سوالی درباره تولید محتوا داشتید، حتما در قسمت کامنت‌ها مطرح کنید تا در اسرع وقت به آن پاسخ دهیم. از همراهی شما سپاس‌گزاریم.