تمام اشیای تصویری را می‌توان با کمک شکل‌ها نمایش داد. دایر‌ه‌ای که چند خط از آن بیرون زده باشد برای ما نمایشگر خورشید است. در نقاشی‌های کودکانه، ترکیب یک مستطیل و یک مثلث را به عنوان نقاشی یک «خانه» می‌شناسیم. بیشتر مردم آگاه نیستند که شکل اشیا چه تاثیراتی بر ناخودآگاه آن‌ها دارد و چه حسی را در آن‌ها القا میکند. روانشناسی شکل ، علمی است که به بررسی تاثیر شکل‌ها بر ذهن انسان می‌پردازد.
پژوهش‌ها در حوزه روانشناسی شکل نشان می‌دهند که شکل‌های متفاوت معنی منحصر به فرد خود را دارند و بر ذهن و واکنش‌های انسان اثر متفاوتی می‌گذارند. تست‌های روانشناسی متعددی وجود دارند که به تعیین شخصیت و وضعیت روانی با کمک شکل‌ها می‌پردازند. به عنوان مثال، شکل هندسی مورد علاقه هر شخص نشان‌دهنده ویژگی‌های شخصیتی اوست.
به عنوان طراح گرافیکی و اینفوگرافیک ، نوع اشکالی که در طراحی خود به کار می‌برید حائز اهمیت است. چرا که هر شکل، احساس متفاوتی را در مخاطبان شما القا میکند. البته روانشناسی رنگ نیز بسیار مهم است.
فهرست مطالب
مربع و مستطیل
این دو شکل معمول‌ترین اشکالی هستند که روزانه در محیط اطراف می‌بینیم. دیوارها، کتاب‌ها، تلفن‌های همراه و حتی دوربین‌های عکاسی از آشناترین وسایلی هستند که فرم مربع و مستطیل را در آن‌ها می‌بینیم. خطوط مستقیم و زوایای راست این دو شکل حس اطمینان و اعتماد را القا می‌کنند. دلیل این که مردم از مربع و مستطیل در طراحی و ساخت ساختمان‌ها استفاده می‌کنند این است که حس اعتماد و قدرت را در آن‌ها حس می‌کنند.
معانی:
انضباط
قدرت
شهامت
امنیت
اطمینان
مثلث
مثلث شکلی انرژی‌بخش و پویا است که همواره با حرکت و جهت ارتباط دارد. خطوط تشکیل‌دهنده مثلث به گونه‌ای هستند که ناخودآگاه چشم را به راس مثلث و جهتی که نشان میدهد، هدایت میکند. مثلث می‌تواند معانی مختلفی داشته باشند. یک مثلث با راسی رو به بالا حس تعادل و پایداری را القا میکند. در حالی که مثلثی با راس رو به پایین حس ریسک و عدم تعادل را به وجود می‌آورد.
معانی:
هیجان
ریسک
خطر
تعادل
پایداری
دایره و بیضی
نخستی و معروف‌ترین حس این اشکال در روانشناسی شکل ، حس ابدیت است. چرا که دایره و بیضی آغاز و پایانی ندارند. دایره ارتباطی قدیمی با شکل زمین و خورشید دارد و بیضی نیز شکل کل جهان را القا میکند. به همین دلیل است که اشکال گرد حس جادو و معما را القا می‌کنند. به علاوه برخلاف شکل‌های قبلی، دایره و بیضی لبه و راس ندارند به همین دلیل شکل‌های لطیف‌تری به نظر می‌رسند.
معانی:
ابدیت
زنانگی
جهان
جادو
معما
مارپیچ
مارپیچ‌ها معمولا در طبیعت دیده می‌شوند. صدف حلزون و بعضی گل‌ها آشناترین مارپیچ‌های طبیعی هستند. به همین دلیل است که مارپیچ‌ها در روانشناسی شکل حس چرخه حیات و رشد را القا می‌کنند. همچنین در برخی فرهنگ‌ها مارپیچ به نشانه دانش و اطلاعات به کار می‌رود. همچنین این شکل در جامعه مدرن نشانه خلاقیت و ذهن باز است.
معانی:
رشد
خلاقیت
آرامش
هوش
اشکال طبیعی
اشیایی که در طبیعت به وجود می‌آیند شکل خاص خود را دارند. درختان، برگ گیاهان، شکل گل‌ها و هرچیزی که منشایی گیاهی و جانوری دارد می‌تواند منبع الهامی برای هنرمندان و طراحان باشد. اشکال طبیعی در اولین وهله نمایانگر طبیعت، جانوران و گیاهان هستند. آن‌ها حس سرزندگی و یکپارچگی را با خود به همراه می‌آورند. همچنین گیاهان و جانوران هرکدام می‌توانند معنی منحصر به فردی را به نمایش بگذارند. به عنوان مثال گل رز نشانگر عشق است و شیر نماد غرور و شجاعت.
معانی:
اصالت
طبیعی و ارگانیک بودن
تعادل
سرزندگی
اشکال آبستره (انتزاعی)
این اشکال نمایانگر ایده‌های انتزاعی و نسخه ساده‌تر شده‌ی شکل‌های طبیعی هستند. شکل‌های انتزاعی اغلب معانی مستقیم و تصویری دارند. این شکل‌ها بیشتر در طراحی گرافیکی مخصوصا طراحی لوگو به کار می‌روند. براساس روانشناسی شکل ، اشکال آبستره یک راه موثر برای انتقال پیام بدون استفاده از متن هستند.
معانی:
معانی دوگانه
منحصر به فرد بودن
پیچیدگی
روانشناسی شکل چه اهمیتی در طراحی دارد؟
شکل‌ها از جمله ضروری‌ترین عناصر در طراحی هستند. آن‌ها می‌توانند به عنوان اجزای یک ترکیب بصری و همچنین ابزاری برای سازماندهی محتوا استفاده شوند. طراحان حرفه‌ای برای رسیدن به یک طراحی منحصر به فرد و تاثیرگذار باید معنی شکل‌ها را در نظر بگیرند.
طراحان گرافیک اغلب با المان‌های ساده و معنادار مانند لوگوها و آیکون‌ها سروکار دارند. یک لوگوی قدرتمند باید بتواند پیام درست برند را انتقال دهد و در واقع صدای آن برند باشد. اگر شکل‌های به کار رفته در یک لوگو به درستی انتخاب شوند آن لوگو می‌تواند احساس مورد نظر صاحبان برند را بدون استفاده از کلمات منتقل کند. به عنوان مثال، برای طراحی لوگوی یک شرکت مالی یکی از رویکردها انتقال حس اعتماد و تعادل است. پس خوب است که مربع و مثلث در این لوگو استفاده شوند.
بیشتر بخوانید:
شکل‌های مختلف را همچنین در طراحی رابط‌های کاربری محصولات دیجیتال می‌بینیم. در این مورد اشکال به عنوان دکمه، آیکون و برای نظم دادن به متن مورد استفاده قرار می‌گیرند. به عنوان مثال بلوک‌های متنی اغلب به شکل مربع یا مستطیل طراحی می‌شوند. طراحان رابط کاربری با تلفیق درست شکل‌ها می‌توانند معماری اطلاعاتی موثری را برای کاربر ایجاد کنند. به عنوان مثال اگر محتوا به شکل مثلثی طراحی می‌شود، مهم‌ترین قسمت آن باید در راس مثلث قرار بگیرد. چرا که راس مثلث چشم را به سوی خود می‌کشد.
روانشناسی شکل در تایپوگرافی نیز نقش مهمی را ایفا میکند. برخی از شکل‌های گرد در تایپوگرافی استفاده می‌کنند تا حس زنانگی و لطافت را انتقال دهند. برعکس، فونت‌هایی با لبه‌های نوک‌تیز رسمی‌تر هستند. به همین دلیل مهم است تا در هنگام طراحی یک پوستر تایپوگرافی به نوع فونت توجه شود.
در محتوای خود در هر نوعی از بازاریابی باید از تصاویر مختلف استفاده کنید. زیرا ذهن انسان نسبت به محتوای بصری بیشتر واکنش نشان میدهد. پس بسیار خوب است با روانشناسی شکل بیشتر آشنا شوید و بتوانید تصاویر جذاب استفاده کنید. بسیار خوب است که به پرسونا مخاطبان خود نیز توجه کنید تا موفقیت بیشتر کسب شود.
امیدواریم از مطالعه این مقاله آکادمی اینفوگرام لذت برده باشید.
سوالات متداول روانشناسی شکل
روانشناسی شکل چیست؟
روانشناسی شکل به معنی مطالعه تاثیر روانی اشکال مختلف بر ذهن انسان است. ذهن انسان در طی تاریخ یاد گرفته است که از هر شکلی، برداشت خاص و متفاوتی داشته باشد و حس متفاوتی بگیرد. روانشناسی اشکال بررسی میکند که هر شکل دقیقا چه حس و مفهومی را در ذهن انسان تداعی میکند.
کاربرد روانشناسی شکل در طراحی گرافیکی و بازاریابی چیست؟
رعایت کردن اصول روانشناسی شکل در طراحی گرافیکی و بازاریابی بسیار مهم است. به‌خصوص زمانی که بخواهید لوگو طراحی کنید باید اصول روانشناسی اشکال را مورد نظر قرار بدهید چرا که لوگو اولین برخورد مشتری با برند شماست و باید همان حسی را از شکل لوگو بگیرد که مایلید برند شما در ذهن تداعی کند. همچنین در طراحی رابط کاربری، پروفایل‌های شبکه اجتماعی، قالب پست‌های اینستاگرام و حتی بسته‌بندی محصول باید روانشناسی شکل را گوشه ذهن داشته باشید.
چگونه می‌توانم از روانشناسی شکل در طراحی لوگو استفاده کنم؟
در اولین قدم باید ببینید که مایلید برند شما چه احساسی را در مخاطب زنده کند؟ سپس باید از اشکالی در طراحی لوگو استفاده کنید که همان حس را در بیننده القا کند. به عنوان مثال اگر می‌خواهید حس جهانی و بین‌المللی بودن را القا کنید (مثلا اگر یک آژانس مسافرتی دارید) می‌توانید از شکل دایره استفاده کنید که جهان و کره زمین را به خاطر مخاطب می‌آورد.
معنی شکل دایره چیست؟
دایره مفاهیم مثبت متنوعی دارد. اتحاد، دوستی، عشق، رابطه، جهانی بودن و پایداری از جمله مفاهیم روانشناسی شکل دایره هستند.
معنی شکل مربع چیست؟
مربع و مستطیل از بهترین شکل‌هایی هستند که برای طراحی لوگو می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید؛ چرا که احساس امنیت، اعتماد و راحتی را القا می‌کنند و کدام برند است که نخواهد این حس را به مشتریان خود بدهد؟
معنی شکل مثلث چیست؟
مثلث می‌تواند مفاهیم متضادی را القا کند. اگر راس مثلث به سمت بالا باشد، حس تعادل را به خاطر می‌آورد اما اگر راس آن به سمت پایین باشد، نشانه عدم تعادل است.
سلام و عرض ادب،بنده یک سوا داشتم؟ آیا کتابی در مورد معنی و مفهوم اشکال اطلاع دارید؟با تشکر
کتابی که فقط به همین موضوع پرداخته باشه خیر. ولی در کتاب‌های مرتبط با طراحی گرافیکی می‌تونید مطالبی در این زمینه پیدا کنید.
سلام کتاب بوتیقای معماری تا حدودی کمک میکند
ممنون از راهنماییتون
سلام وقتتان بخیر
میخواستم بدونم مردم مستطیل های گوشه گرد رو بیشتر دوست دارند یا گوشه تیز
کاملا بستگی به نوع بیزنس شما و پرسونای مخاطبانتون داره
بسیار عالی بود تشکر
طرح نقطه نقطه که روی کار های مربع و مستطیل هست. با طرح خط خطی که روی دایره و بیضی هست هم جدید هست و خیلی جاها به عنوان مکمل دیده میشه. مثلا گوشه، پایین عکس های این سایت هست.
میشه در مورد این یه توضیح بدید
پیشنهاد می‌کنم با طراح هویت بصری‌شون صحبت کنید و نظر خودشون رو بپرسید
در کل یه چیز سلیقه‌ایه
سلام ،مطلبتون عالی بود،خواستم بگم چگونه می تونم این کتاب ها تهیه کنم؟
کدوم کتاب‌ها؟
شش ظلعی نماد چی هست؟؟؟
ببینید یک فرمول واحد وجود نداره چیزهای مختلفی رو می‌تونه تداعی کنه. از نظرم گرفته تا لونه زنبور
با سلام
خانم شاطرزاده گرامی منبع استفاده شده رو می فرمایید لطفا
سلام برای القای مظلومیت و بی گناهی از چه اشکالی باید استفاده کرد
سلام. بهتره با یک گرافیست حرفه‌ای مشورت کنید. گاهی لازمه چندتا شکل رو تلفیق کنید تا چیزی که می‌خواید به دست بیاد. این پست فقط یک راهنمای ساده‌اس و نمیشه برای طراحی لوگو مو به مو ازش استفاده کرد.